از شایعترین علل درد در کشاله ران کشیدگی عضلات است. این نوعی از آسیب است که معمولا بعد از فعالیت های بدنی شدید ایجاد شده و درد حادی را در جلوی لگن ایجاد میکند.
در این مقاله در مورد علل بوجود آورنده آن و علائم آن و روش های درمان و کنترل آن مطالب مهمی را یاد میگیریم.
قبل از هر چیز باید مختصری در مورد آناتومی ناحیه بدانیم.
آناتومی مختصر کشاله ران
در جلوی کشاله ران در قسمت بالا، استخوان های لگن خاصره و در قسمت پایین تر استخوان های بالای ران قرار گرفته اند. این استخوان ها در جلو به توسط عضلاتی به هم متصل میشوند. مهمترین آنها عضلات چهارسر ران و عضلات اددکتور هستند.
این عضلات نقش مهمی در حرکات ران دارند.
علت کشیدگی کشاله ران چیست
همانطور که گفتیم کشیدگی کشاله ران در واقع نوعی آسیب حرکتی است و علت عمده آن وارد شده کشش بیش از اندازه تحمل به عضلات کشاله ران است.
وقتی یک عضله قدرت کافی نداشته باشد و ما کار بیش از حد توانش از آن بکشیم دچار کشیدگی میشود. مثلا وقتی عادت نداریم و مسافت زیادی را راه میرویم یا میدویم.
علت دیگر کم بودن قابلیت انعطاف عضله در کسانی است که فعالیت زیادی ندارند و یا سنی از آنها گذشته است و حالا میخواهند از عضله شان کار بکشند. در این حالت عضله قابلیت کشش و انعطاف ندارد و دچار کشیدگی و آسیب میشود. مثلا وقتی عادت نداریم و میرقصیم یا یک عصر در مزرعه بصورت تفریحی کشاورزی میکنیم.
وقتی بدون گرم کردن و انجام نرمش های کششی، شروع به انجام ورزش اصلی میکنیم خود را در معرض کشیدگی عضلانی قرار میدهیم که ممکن است کشیدگی کشاله ران یکی از آنها باشد.
انجام نرمش های کششی قبل از ورزش به عضلات فرصت میدهد تا به آرامی خاصیت انعطاف و کشش پذیری خود را بدست آورند و در حین انجام ورزش اصلی احتمال صدمه دیدن آنها کم شود.
در کشیدگی کشاله ران در عضله، پارگی های کوچک میکروسکوپی در آن بوجود میاید. این پارگی ها موجب تورم عضله و موجب انقباض غیر ارادی آن میشوند. انقباض غیر ارادی عضله را اسپاسم میگویند. هم تورم عضله و هم اسپاسم آن دردناک است.
پس کشیدگی عضله موجب اسپاسم و دردناک شدن آن میشود.
اگر کشیدگی کشاله ران شدید باشد پارگی هایی که گفتیم شدیدتر بوده و موجب خونریزی میشود. این خونریزی ها میتوانند خود را به سطح پوست رسانده و بصورت کبودی دیده شوند. پس در موارد شدید، کشیدگی عضلات میتواند همراه با کبودی پوست باشد.
گاهی مواقع ممکن است همراه یا کشیدگی کشاله ران کشیدگی در عضلات ران هم ایجاد شود.
علائم کشیدگی کشاله ران چیست
مهمترین علامت این آسیب درد کشاله ران است. درد معمولا بعد از یک فعالیت بدنی که به آن عادت نداریم یا بعد از یک فعالیت ورزشی که در آن تغییری ایجاد کرده ایم ایجاد میشود.
درد با راه رفتن و با حرکت داده مفصل ران بیشتر میشود. بخصوص دور کردن ران از بدن و یا صاف کردن ران از وضعیت خمیده میتواند منجر به درد شود.
در کشیدگی خفیف کشاله ران ابتدا درد ممکن است فقط در صبح ها و در حین برخاستن از خواب و یا بعد از مدتی بیحرکتی و وقتی میخواهیم شروع به حرکت کنیم احساس شود و بعد از چند قدم راه رفتن درد کشاله ران از بین میرود.
اگر به کشیدگی تاندون کشاله ران بی توجهی شود و فعالیتی که موجب آسیب شده ادامه یابد، مثلا ورزش که موجب آسیب شده است را ادامه دهیم، درد در حین فعالیت و ورزش هم ادامه میباید و قطع نمیشود. این نشانه پیشرفت آسیب و وخامت اوضاع است.
شدت درد در ابتدا کم است ولی معمولا بعد از گذشت چند روز یا چند هفته و با فروکش کردن التهاب کم میشود.
در این حالت فشار به کشاله ران شدت درد را بیشتر میکند.
در کشیدکی شدید کشاله ران ممکن است در کشاله ران تورم موضعی هم مشاهده و یا لمس شود. اگر شدت آسیب زیاد باشد ممکن است خونمردگی در پوست کشاله ران دیده شود.
اگر شدت آسیب زیاد باشد و فیبرهای عضلانی پارگی وسیعی پیدا کرده باشند پارگی آنها ممکن است با صدا باشد و در حین آسیب ممکن است بیمار صدای یک تقه ناشی از پارگی را احساس کند.
از دیگر علائم بیماری لنگش و بد راه رفتن بیمار است که به علت درد ایجاد میشود. به علت آسیب عضلانی قدرت عضلات هم کاهش میابد.
پیشگیری از کشیدگی کشاله ران
با توجه به نکاتی که گفتیم میتوان نتیجه گرفت که بهترین راه پیشگیری از این نوع آسیب گرم کردن بدن و انجام نرمش های کششی قبل از شروع انجام فعالیت بدنی و ورزشی است.
منظور از گرم کردن این است که اولا اگر درجه حرارت محیط پایین است لباس گرم بپوشیم و بعد با انجام حرکات مکرر نرم و آرام مانند در جا پریدن یا درجا دویدن آرام کم کم ضربان قلب و تنفس خود را بالا ببریم. به این کار گرم کردن بدن میگویند.
بعد باید نرمش های کششی ناحیه لگن و کشاله ران را انجام بدهیم. با انجام این نرمش ها عضلات کشاله ران کم کم زمان پیدا میکنند تا طول خود را افزایش دهند و خاصیت انعطاف پذیری خود را بیشتر کنند.
مدت زمانی که باید قبل از شروع فعالیت و ورزش اصلی صرف انجام نرمش کششی کنیم بستگی به عوامل زیادی دارد. بسته به سن ما، آمادگی بدنی ما، نوع فعالیت و ورزشی که میخواهیم انجام دهیم این زمان متغیر است.
نکته دیگر اینست که به اندازه قدرت خود از عضلات کار بکشیم. حد خودمان را بدانیم. این بخصوص در مورد افراد مسنی که مدتی از فعالیت بدنی و ورزشی دور بوده اند و حالا فرصتی پیش آمده تا ورزش کنند صادق است.
اینها به خیال اینکه هنوز جوان هستند و آمادگی بدنی قبلی را دارند از به بدن خود فشار بیش از حد میاورند و عضله که توان انجام دستورات را ندارد آسیب میبیند.
اگر عضله آماده نباشد و ورزش را شروع کنیم در حین ورزش وقتی میخواهد متقبض شود دچار آسیب میشود که نتیجه آن همان کشیدگی کشاله ران میشود.
درمان کشیدگی کشاله ران چیست
جهت درمان کشیدگی کشاله ران باید اقدامات زیر را بترتیب انجام دهیم.
اولین کار اینست که باید بلافاصله فعالیتی یا ورزشی که منجر به آسیب شده است را قطع کنیم و در وضعیت مناسب استراحت کنیم. اصرار به ادامه فعالیت آسیب را بیشتر میکند.
معمولا چون در ابتدا درد کم است ممکن است این تصور پیش بیاید که مسئله مهمی نیست و میتوان به فعالیت و ورزش ادامه داد و همین کار را بدتر میکند. پس باید ورزش را قطع کرد.
اقدام بعدی سرد کردن کشاله ران است. قدری یخ خرد شده داخل یک کیسه فریزر میریزیم و آن را روی پوست کشاله ران میگذاریم. سرمای موضعی به کاهش التهاب کمک کرده و درد را کاهش میدهد. بعد از گذشت 24 ساعت اگر درد ادامه یافت برای کاهش آن باید از کیسه آب گرم استفاده کنید.
تا مدتی از ایستادن اجتناب کنید. این مدت البته بستگی به شدت آسیب دارد و معمولا چند روز است. در این مدت با دو عصای زیر بغل راه بروید.
قرص برای کشیدگی کشاله ران
البته قرص خوراکی مخصوصی برای کشیدگی وجود ندارد. برای این منظور داروهای مسکن مانند داروهای ضد درد غیر استروئیدی مثل بروفن یا سلکوکسیب یا ناپروکسن میتوانند شدت التهاب و درد را کاهش دهند. بعضی داروهای ضد التهاب به بعضی افراد بهتر اثر میکند و این به تجربه بدست میاید.
بهترین قرص برای کشیدگی کشاله ران شما همان دارویی است که به تجربه دریافته اید دردهای شما را بهتر کنترل میکند.
اگر مشکل گوارشی دارید در استفاده از این داروها احتیاط کنید. استامینوفن مشکل گوارشی ایجاد نمیکند.
بهترین پماد برای کشیدگی کشاله ران
پمادها یا ژل ها با نام های تجاری مختلفی در بازار وجود دارند ولی ماده موثره همه آنها در دو دسته اصلی قرار میگیرند. دسته اول موادی مانند متیل سالیسیلات methyl salicylate، منتول menthol، کاپسایسین capsaicin یا رزماری rosemary هستند که اثر واقعی ضد دردی آنها مشخص نیست.
مشخص نیست از بین اینها بهترین پماد برای کشیدگی کشاله ران کدامیک است ولی تقریبا همه اینها با یک مکانیسم اثر میکنند. با تحریک اعصاب حسی پوست؛ یک حس سرما یا گرما در پوست ناحیه ایجاد میشود و این حس موجب میشود حواس مغز بیمار از درد عضله منحرف شود و آن را کمتر احساس کند.
دسته دیگر مواد موثره، داروهای ضد التهاب مانند دیکلوفناک یا پیروکسیکام هستند که ممکن است بتوانند از طریق پوست جذب بدن شوند.
شروع مجدد ورزش
بعد از گذشت چند روز یا چند هفته شدت درد بتدریج کم میشود. در این مرحله باید از انجام فعالیت های بدنی و ورزشی اجتناب کرد تا درد ناشی از کشیدگی کشاله ران بطور کامل از بین برود. وقتی درد کاملا از بین رفت میتوان کم کم به ورزش برگشت ولی سه نکته را باید در نظر داشت.
یکی اینکه قبل از شروع مجدد به ورزش حتما باید یک دوره انجام نرمش های کششی عضلات کشاله ران باید انجام شود.
آسیبی که به عضلات وارد شده موجب شده خاصیت انعطاف پذیری آنها بشدت کم شود و اگر در این وضعیت ورزش شروع شود نه تنها درد برمیگردد بلکه احتمال آسیب مجدد بشدت بالا است. پس قبل از هر چیز باید عضلات کشاله ران را بازپروری کرد و آماده کرد.
این آمادگی بصورت انجام نرمش های کششی است تا خاصیت انعطاف پذیری عضلات به حد قابل قبولی برگردد. این نرمش ها میتواند تحت نظر یک فیزیوتراپ کارآزموده یا یک مربی ورزشی ماهر انجام شود.
نکته دیگر اینست که بعد از اینکه با انجام نرمش های کششی انعطاف پذیری عضلات درست شد باید با انجام نرمش های قدرتی قدرت عضلات کشاله ران هم بیشتر شده و به حد قابل قبولی برسد.
و نکته بعدی این است که وقتی بعد از انجام این دو کار میخواهیم ورزش اصلی را شروع کنیم باید آن را بتدریج شروع کنیم و شدت آن را کم کم و در طول زمان معقولی افزایش دهیم و به یکباره ورزش را با همان شدت و حدتی که قبل از آسیب انجام میدادیم شروع نکنیم.