تفاوت بیحسی نخاعی و بیهوشی در تعویض مفصل لگن

برای انجام عمل جراحی تعویض مفصل و کارگذاری مفصل مصنوعی در ناحیه لگن باید درد بیمار در حین جراحی از بین برود و برای این کار معمولا یا از بیهوشی عمومی و یا از بیحسی نخاعی استفاده میشود.

کدامیک از دو روش یاد شده برای انجام جراحی بهتر است. آیا بیمار میتواند بین این دو یکی را انتخاب کند. آیا برای بعضی بیماران یکی از این روش ها بر دیگری ترجیح دارد.

بیهوشی عمومی برای جراحی تعویض مفصل چگونه است

برای بیهوشی عمومی بعد از اینکه بیمار به اطاق عمل وارد شده و بر روی تخت جراحی دراز کشید متخصص بیهوش به کمک تکنیسین بیهوشی داروهایی را از راه تزریقی و استنشاقی به او میدهند که او را به خواب عمیقی میبرد که به آن بیهوشی میگویند.

تزریق داروها از طریق یک آنژیوکت انجام میشود که درون یک ورید در ساعد یا دست بیمار گذاشته میشود و داروهای استنشاقی از طریق لوله ای به نام لوله تراشه به بیمار داده میشود.

لوله تراشه لوله ای است که در ابتدای بیهوشی از طریق دهان بیمار به درون نای او وارد میشود. این لوله به دستگاه تنفس مصنوعی متصل میشود.

از طریق این دستگاه اکسیژن و داروهای استنشاقی بیهوشی به درون ریه بیمار فرستاده میشود.

مجموعه داروهای تزریقی و داروهای استنشاقی بیمار را بیهوشی میکنند. داروهای ضد درد هم به بیمار داده میشود تا درد بیمار کم شود.

داروهای دیگری هم به توسط متخصص بیهوشی در حین جراحی به بیمار تزریق میشود تا کارکرد سیستم قلبی عروقی او تنظیم شود.

در حین بیهوشی عملکرد سیستم قلبی عروقی بیمار به توسط دستگاه های متصل به او دائما به توسط متخصص و تکنیسین بیهوشی مانیتور میشوند.

بیحسی نخاعی برای جراحی تعویض مفصل چطور انجام میشود

بیحسی نخاعی یا spinal anesthesia روشی است که در آن نوعی ماده بیحسی مانند لیدوکائین را درون فضای اطراف نخاع تزریق میکنند و بدین ترتیب لگن و هر دو پای بیمار بیحس میشود.

در این روش بعد از اینکه بیمار به اطاق عمل وارد شده و بر روی تخت جراحی دراز کشید متخصص بیهوشی به کمک تکنیسین بیهوشی بیمار را بر روی تخت جراحی مینشانند و سپس داروی بیحسی را به کمک سوزن بسیار ظریف و نازکی به پشت کمر بیمار و درون ستون مهره او تزریق میکنند.

با تزریق این ماده بیحسی به فضای اطراف نخاع حس لمس و حس درد و حرکت از کمر به پایین موقتا از بین میرود. مدت اثر این دارو حدود دو سه ساعت است و معمولا این مدت کافی است تا عمل مفصل لگن انجام شود.

پزشک ها بیحسی نخاعی یا بیهوشی عمومی را ترجیح میدهند

تعویض مفصل وقتی در ناحیه لگن انجام میشود جراحی وسیعی است و احتمال خونریزی در آن زیاد است. در بیحسی نخاعی احتمال خونریزی بافتی در حین جراحی کمتر از موقعی است که از بیهوشی عمومی استفاده میشود و این از جهات زیادی به نفع بیمار است.

خونریزی کمتر به معنی این است که نیاز احتمالی بیمار به تزریق خون کمتر میشود و میدانیم که تزریق خون میتواند عوارض احتمالی را به دنبال داشته باشد.

خونریزی میتواند بعد از جراحی ادامه داشته باشد و موجب تجمع خون در اطراف پروتز لگن شود. این تجمع خون احتمال عفونت بعد از جراحی را بیشتر میکند. پس هرچه خونریزی کمتر باشد احتمال عفونت بعد از جراحی کمتر است.

لخته شدن خون در وریدهای عمقی ساق و بدنبال آن آمبولی ریوی از عوارض خطرناک جراحی تعویض مفصل است.

در بیحسی نخاعی احتمال بروز لخته و آمبولی کمتر از وقتی است که از بیهوشی عمومی استفاده میشود.

در بیمارانی که مشکلات تنفسی دارند ترجیح داده میشود که از بیحسی موضعی استفاده شود چون ریه بیمار ممکن است نتواند داروهای استنشاقی را به خوبی تحمل کند.

در بیهوشی عمومی بیمار بلافاصله بعد از اتمام جراحی و بهوش آمدن درد زیادی را احساس میکند ولی در بیحسی نخاعی اثر بیحسی کم کم و بتدریج از بین میرود و برگشت درد تدریجی و آرام است و این برای بیمار قابل تحمل تر است.

البته در بیمارانی که مشکلاتی شدید قلبی عروقی دارند معمولا ترجیح داده میشود که از بیهوشی عمومی استفاده شود تا متخصص بیهوشی کنترل دقیقتری بر روی فشار خون و سیستم قلبی عروقی بیمار داشته باشد.

آیا بیحسی نخاعی موجب کمردرد میشود

این تصور در بعضی بیماران وجود دارد که بعد از تزریق دارو به کمر ممکن است دچار کمر درد شوند. این صحت ندارد ولی بعد از بیحسی نخاعی توصیه میشود بیمار تا چند ساعت سر را بالا نیاورد تا دچار سردرد نشود.

چرا بعضی از بیماران از بیحسی نخاعی میترسند

ترس از بیحسی نخاعی معمولا به دو علت عمده است.

یکی به علت درد ناشی از تزریق به کمر است. با این حال اگر بیمار بداند سوزنی که برای این تزریق استفاده میشود بسیار نازک تر از سوزنی است که برای یک تزریق عضلانی استفاده میشود و درد آن هم کمتر یا حداکثر مانند یک تزریق عضلانی است ترس او کم میشود.

علت دیگر ترس بیمار اینست که فکر میکند در حین جراحی بیدار است و جراحی را حس میکند و صدای ابزارهای جراحی را میشنود. این هم درست نیست.

حتی وقتی بیمار با کمک بیحسی نخاعی عمل میشود قبل از شروع جراحی برای او داروهای خواب آوری تزریق میشود که در حین جراحی او را به خواب عمیقی میبرد به طوری که وقتی جراحی تمام شد چیزی از آن را به یاد نمیآورد.