لابروم یک حلقه شبیه غضروف در لبه مفصل ران است که کمک زیادی به پایداری آن میکند. پارگی این بافت میتواند موجب مشکلاتی مانند بروز احساس درد در لگن و کشاله ران ران شود.
در این مقاله راجع به عللی که موجب این بیماری میشوند و روش های درمان پارگی لابروم لگن یا مفصل ران بطور مفصل صحبت میکنیم. برای فهم دقیقتر مطلب در ابتدا باید قدری راجع به آناتومی بدانیم.
آناتومی لابروم مفصل ران
در بالاترین قسمت استخوان ران یک برجستگی به شکل کره قرار گرفته که به آن سر استخوان ران میگویند. سر استخوان ران درون یک حفره استخوانی در استخوان لگن قرار میگیرد که به آن حفره استابولوم میگویند. این دو استخوان در کنار هم اساس مفصل ران را تشکیل میدهند.
مفصل ران به علت شکل گوی و کاسه ای خود یک مفصل ذاتا پایدار محسوب میشود ولی عناصر دیگری به کمک آن میایند تا پایداری آن را بیشتر کنند. یکی از آنها لابروم است.
لابروم یک حلقه است که دور تا دور لبه حفره استابولوم میچسبد و لبه آن را برجسته تر میکند و در نتیجه حفره استابولوم را گود تر میکند. هرچه این حفره گودتر باشد سر استخوان ران را بهتر درون خود حفظ میکند و در نتیجه پایداری مفصل ران بیشتر میشود.
پس کار اصلی لابروم افزایش پایداری مفصل ران است. جنس لابروم از بافتی است که مخلوطی از جنس تاندون و جنس غضروف است.
پارگی لابروم مفصل ران چگونه است
مهمترین مکانیسم پارگی لابروم مفصل ران شکل خاصی است که در مفصل ران بعضی از افراد وجود دارد که به آن ایمپینجمنت یا گیر مفصل ران femoroacetabular impingement میگویند.
در شایعترین نوع این بیماری شکل سر استخوان ران به جای اینکه کره گرد و مدور باشد به شکل بیضی و تخم مرغی است.
این موجب میشود وقتی ران در منتهی علیه حرکتی خود و در حالتی است که کاملا از بدن دور است سر استخوان ران به لبه حفره استابولوم گیر کند یا ایمپینج شود. این گیر کردن در ابتدا به لابروم که در لبه استابولوم فرار گرفته فشار میاورد و ممکن است آن را پاره کند.
پارگی لابروم مفصل ران در غالب موراد هیچ علامتی ندارد و بیمار متوجه آن نمیشود. با این حال در معدودی از موارد ممکن است موجب بروز علائمی مانند درد کشاله ران و حس یا شنیده شدن تقه یا کلیک در لگن و یا لنگش و بده راه رفتن شود.
علائم پارگی لابروم لگن چیست
همانطور که گفتم پارگی لابروم مفصل لگن در غالب موارد بدون علامت است. وقتی علامت دار میشود ممکن است مشکل بیمار فقط احساس یک صدا یا تقه یا کلیک در عمق لگن یا در کشاله ران باشد.
مشکل دیگر ممکن است بصورت احساس درد در کشاله ران باشد که در موقع خم کردن ران و راه رفتن و بالا رفتن از پله یا سربالایی بیشتر میشود.
درد ممکن است در حین پوشیدن شلوار یا سوار شدن یا پیاده شدن از اتومبیل بیشتر شود. وقتی درد زیاد میشود میتواند موجب بد راه رفتن و لنگش بیمار شود.
تشخیص پارگی لابروم لگن چگونه است
لابروم را در عکس معمولی نمیتوان دید. پس تشخیص آسیب های آن با رادیوگرافی ساده عملی نیست. به علت کوچکی لابروم و قرار گرفتن آن در عمق لگن معمولا از سونوگرافی هم نمیتوان برای تشخیص آسیب های آن استفاده کرد.
روش استاندارد تشخیص این بیماری آرتروگرافی مفصل ران است. در آرتروگرافی یا مفصل نگاری متخصص رادیولوژی مقداری ماده حاجب اشعه ایکس را به درون مفصل ران تزریق میکند و بعد از مفصل عکس میگیرد.
در عکس تهیه شده میتوان حاشیه لابروم را که با ماده حاجب اشعه ایکس مشخص شده است دید. دیدن پارگی لابروم لگن با این روش بسیار مشکل است.
در سال های اخیر از روش آرتروگرافی با ام آر آی برای تشخیص پارگی لابروم لگن استفاده میکنند. در این روش متخصص رادیولوژی مقداری از ماده ای به نام گادولونیم که حاجب اشعه رادیویی است را به درون مفصل ران تزریق میکند و بعد از مفصل ران ام آر آی تهیه میکند.
به این روش آرتروگرافی ام آر آی میگویند که برای تشخیص پارگی لابروم مفصل ران استاندارد طلایی است.
ذکر این نکته لازم است که لابروم مفصل ران بسیاری از افراد پاره است بدون اینکه مشکلی داشته باشند و اینکه در ام آر آی لگن کسی پارگی لابروم گزارش شود لزوما به معنای این نیست که احساس درد در لگن او به علت آسیب لابروم ایجاد شده است.
در اصطلاح پزشکی میگویند این ممکن است یک یافته اتفاقی باشد. یعنی آسیب لابروم آنقدر شایع است که ممکن است بیمار قبل از اینکه احساس درد در لگن داشته است هم این پارگی را داشته است و حالا به علتی دیگر دچار درد شده و پزشک با دیدن آسیب لابروم فکر میکند منشا درد آسیب لابروم است.
درمان پارگی لابروم لگن چیست
اگر مشخص شود درد به علت پارگی لابروم لگن ایجاد شده است درمان پارگی معمولا درمان عامل اولیه ای است که موجب پارگی شده است.
این عامل در غالب موارد ایمپینجمنت یا گیر مفصل ران است. پس این گیر را با جراحی آرتروسکوپی یا باز درمان میکنند.
بعد از درمان و در همان جلسه معمولا مشکل لابروم را هم حل میکنند. به این صورت که اگر پارگی لابرم قابل ترمیم بود آن را با نخ بخیه ترمیم میکنند و اگر پارگی وسیع بود و قابل ترمیم نبود قسمت هایی از لابروم که در داخل مفصل ران آویزان بوده و گیر میکرد را قطع کرده و از بدن خارج میکنند. به این کار دبریدمان میگویند.
این کار موجب میشود صدا و درد مفصل از بین برود. چون صدا و درد ناشی از گیر کردن قطعه کنده شده و اویزان شده لابروم در داخل مفصل است و گیر کردن این قطعه شل و آویزان در داخل مفصل موجب کشیده شدن بافت سینوویال و در نتیجه التهاب آن و بدنبال آن درد مفصل میشود.
با خروج این قطعه کل روند و پروسه قطع شده و درد از بین میرود.