سیاه شدن استخوان لگن بیماری است که در آن خونرسانی به این ناحیه قطع شده و استخوان میمیرد. از مهمترین علل این بیماری مصرف داروهای حاوی کورتون و ضربات وارده به لگن است. به آن سیاه شدن سر استخوان ران هم میگویند.
در این مقاله راجع به ماهیت سیاه شدن استخوان لگن، علل بوجود آورنده آن، علائم آن و درمان هایی که برای بیماری انجام میشود مطالبی را یاد خواهیم گرفت.
اگر فعلا وقت کافی برای خواندن مقاله را ندارید میتوانید ویدیو زیر را ببینید.
قبل از هر چیز برای فهم مطلب باید قدری با آناتومی منطقه آشنا شویم.
آناتومی مختصر مفصل ران
بالاترین قسمت استخوان ران یک برجستگی گرد و مدور و کروی وجود دارد که به آن سر استخوان ران میگویند. در زیر سر استخوان ران گردن استخوان ران قرار دارد. این یک شبیه سازی با سر و گردن انسان است.
استخوان ران را فمور femur هم میگویند و به سر استخوان ران سر فمور هم میگویند.
سر استخوان ران درون یک کاسه استخوانی که قسمتی از لگن خاصره است قرار گرفته که به این کاسه حفره استابولوم میگویند.
سر استخوان ران و کاسه استابولوم با هم هسته مرکزی مفصل ران را تشکیل میدهند و در اطراف آنها بافت های دیگری مانند غضروف و کپسول مفصلی و لیگامان ها و عروق و اعصاب وجود دارند.
سر استخوان ران زنده است
سر استخوان ران مانند استخوان های دیگر بدن از سلول های زنده ای درست شده است و این سلول ها برای ادامه حیات به مواد غذایی و اکسیژن نیاز دارند که آن را از خون تامین میکنند. این خون از طریق عروق خونی به این سلول ها میرسد.
پس رگ های خونی مهمی در اطراف مفصل ران وجود دارند که وظیفه آنها رساندن خون به سلول های سر استخوان ران است.
قسمت عمده این رگ ها در نزدیکی سر استخوان ران بصورت مویرگ های بسیار ظریفی درمیایند که در نزدیکی و روی گردن استخوان ران سیر میکنند تا در نهایت به سر استخوان میرسند و به درون آن نفوذ میکنند.
به علت مجاورت بسیار نزدیک این مویرگ ها با گردن استخوان ران، در هنگام شکستگی های گردن استخوان ران احتمال زیادی وجود دارد که این مویرگ ها آسیب ببینند و یا پاره شوند و یا بسته شوند و در نتیجه خونرسانی به سلول های استخوانی متوقف شود.
همین توقف خونرسانی به سلول های استخوانی است که موجب سیاه شدن سر استخوان ران میشود.
استخوان ساختار کمپوزیتی دارد
استخوان مانند دیگر بافت های بدن زنده بوده و حاوی سلول هایی به نام استئوسیت است. قدرت و استحکام استخوان تا حد زیادی بسته به داربست پروتئینی و مواد معدنی است که به توسط این سلول ها ساخته میشود.
دقت کنید که استخوان یک ساختار کمپوزیتی دارد مانند بتون مسلح. در بتون مسلح داربست فولادی در مقابل تنش مقاومت میکند و سیمان در مقابل فشار. در استخوان هم داربست سه بعدی پروتئینی در مقابل تنش و کشش مقاومت میکند و مواد معدنی در مقابل فشار.
در استخوان داربست حاوی جزء پروتئینی عمدتا از کلاژن و جزء معدنی تشکیل شده از ماده ای به نام هیدروکسی آپاتیت است. هیدروکسی آپاتیت نوعی فسفات کلسیم آبدار است.
سیاه شدن سر استخوان ران چیست
نام اصلی این بیماری نکروز آواسکولار سر استخوان ران Avascular Necrosis of Femoral Head است. نکروز به معنای مردن بافت و آواسکولار به معنای بدون رگ و عروق خونی است و این عبارت بدین معنا است که سر استخوان ران بدون عروق خونی شده و بافت آن میمیرد.
چون پوست بدن موقع مردن به رنگ کبود و سیاه درمیاید مرگ بافتی در زبان عامه معادل با سیاه شدن استفاده میشود. به همین قرینه مردن سر استخوان ران را سیاه شدن سر استخوان ران میگویند وگرنه رنگ سر استخوان در واقع سیاه نمیشود.
وقتی به هر علتی خون به سر استخوان ران نمیرسد سلول های استئوسیت میمیرند و در نتیجه داربست استخوان به تدریج قدرت خود را از دست میدهد. این ضعف موجب میشود شکل سر استخوان ران به تدریج زیر فشار وزن تنه تغییر کرده و از حالت گرد و کروی به حالت بیضوی درآید.
چون حرکت روان سر استخوان ران درون حفره استابولوم در مفصل ران به علت تقارن شکل گوی و کاسه ای این دو است تغییر در شکل سر موجب اختلال در حرکت مفصل شده و نتیجه آن بروز نیروهای غیر معمول به مفصل و بروز آرتروز و سائیدگی زودرس است. اگر این تغییر شکل ادامه یابد ممکن است سر استخوان ران کاملا از بین برود.
باوجود مشکلاتی که ذکر شد در بعضی موارد ممکن است این سیاه شدن استخوان لگن منجر به تغییر شکل استخوان نشود. در این موارد درد مفصلی ممکن است بعد از گذشت چند ماه از شروع بیماری به تدریج کم شده یا کاملا از بین برود.
مسیر بیماری برای هر فردی متفاوت است
درک درست این نکته که بیماری در هر فرد ممکن است یک مسیر متفاوت را برود برای بیماران بسیار مهم است. در بسیاری از افراد بعد از مدتی روند سیاه شدن استخوان لگن خودبخود و بدون دخالت پزشک متوقف میشود.
عروق خونی دوباره باز میشوند، یا عروق خونی جدیدی ساخته میشوند و خونرسانی به سلول ها مجددا برقرار میشود.
اگر در این مدتی که خونرسانی مختل بوده استخوان تغییر شکل نداده باشد دوباره با قوی شدن و سفت شدن آن وضعیت اولیه خود را بدست میاورد و بیماری عوارضی از خود بجا نمیگذارد.
در سیاه شدگی سر استخوان ران سرنوشت هر بیماری متفاوت است. در یک فرد ممکن است بیماری کاملا خاموش شود و در فرد دیگر ممکن است مفصل کاملا از بین برود.
استخوان ممکن است تغییر شکل پیدا کند
اگر بعد از سیاه شدن سر استخوان ران که این استخوان نرم میشود، شکل سر تغییر پیدا کند، حتی وقتی عروق خونی مجددا باز میشوند یا عروق خونی جدید ساخته میشوند و استخوان دوباره محکم میشود شکل استخوان به حالت قبلی برنمیگردد و سر استخوان ران حالت گردی اولیه خود را باز نمیابد.
در بعضی بیماران هم بیماری با شدت و قدرت ادامه میابد و عروق خونی کاملا مسدود میمانند و سر استخوان ران کاملا از بین میرود و بعد از مدتی دیگر استخوانی به نام سر استخوان ران در داخل کاسه استابولوم باقی نمیماند.
چطور آینده بیماری را پیش بینی کنیم
پس میبینید هر بیماری با بیمار دیگر سرنوشت متفاوتی دارد. در روزهای اول سیاه شدن سر استخوان ران از روی عکس یا ام آر آی بیمار نمیتوان مشخص کرد چه سرنوشتی در مقابل بیمار ما است.
راه مطمئنی وجود ندارد که با کمک آن مشخص شود بیماری که به ما مراجعه کرده آیا از آن دسته افراد است که بعد از مدتی خودبخود خوب میشوند و نیاز به درمان خاصی پیدا نمیکنند یا از آن افرادی هستند که بیماری شان پیشرفت میکند و نیاز به جراحی پیدا میکنند.
پس وقتی بیمار در مراحل ابتدایی به ما مراجعه میکند در غالب موارد ما او را تحت نظر میگیریم. از او تصویربرداری های سریال در فواصل زمانی چند ماهه میگیریم تا ببینیم سیر بیماری چگونه است.
اگر ببینیم بیماری متوقف شده است کاری نمیکنیم و اگر ببینیم بیماری در حال پیشرفت است اقدام به جراحی میکنیم.
علل سیاه شدن استخوان لگن چیست
هر عاملی که بتواند خونرسانی به سر استخوان ران را قطع کند موجب نکروز سر فمور میشود.
مهمترین علتی که موجب سیاه شدن سر استخوان ران میشود مصرف کورتون یا به زبان پزشکی استروئیدها است. استروئید ها دسته ای از داروهای هورمونی هستند که از بین آنها کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزولون و دگزامتازون شایعترین استفاده را دارند. مصرف این داروها میتواند موجب سیاه شدن استخوان لگن شود.
این داروها میتوانند بصورت پنهانی و غیرقانونی در مواد مخدر و یا در داروهای به ظاهر گیاهی که به منظور چاقی استفاده میشوند و یا در مکمل های تغذیه ای که ورزشکاران بدنساز استفاده میکنند وجود داشته باشد.
کورتون متهم ردیف اول
در هنگام تهیه بسیاری از مواد مخدر تزریقی برای اینکه فرد معتاد لاغر نشود قدری کورتون هم به ماده مخدر اضافه میکنند تا معتاد را کمی چاق کند. صورت او کمی پف میکند و فکر میکند چاق شده است ولی دچار سیاه شدن استخوان لگن میشود.
بعضی از توزیع کنندگان داروهای به ظاهر گیاهی که ادعا میکنند داروی آنها صددرصد گیاهی و چاق کننده است کمی کورتون درون گیاه میریزند و به مشتری میدهند. او هم با مصرف آن کمی صورتش پف میکند و فکر میکند چاق شده و به سرنوشت فرد قبلی دچار میشود.
تقریبا همین سرنوشت برای بعضی افراد در باشگاه های بدنسازی هم پیش میاید.
ضربات هم میتوانند موجب نکروز شوند
علت سیاه شدن استخوان لگن میتواند ضربه وارد شده به آن باشد. در این بین نقش دسته ای از شکستگی های لگن یعنی شکستگی های گردن استخوان ران از بقیه ضربات برجسته تر است.
این شکستگی ها میتوانند با صدمه به عروق خونی که از گردن استخوان ران به سر آن میروند موجب قطع خونرسانی به استخوان و بروز سیاه شدن سر استخوان ران شود. دررفتگی مفصل ران هم میتواند موجب سیاه شدن سر استخوان ران شود.
فمور همان استخوان ران است و مقصود از سر فمور سر استخوان ران است.
سیاه شدن سریع ایجاد میشود
نکته بسیار مهم در این شکستگی ها و دررفتگی ها این است که آسیب وارد شده به رگ خونی در همان زمان شکستگی یا دررفتگی اتفاق میفتد. بعضی بیماران که دچار شکستگی گردن استخوان ران شده اند بعد یکی دو ماه مراجعه و درخواست میکنند کاری کنیم تا سر استخوان ران آنها سیاه نشود.
آنها باید بدانند اگر قرار باشد این اتفاق بیفتد در همان زمان شکستگی افتاده است. علائم سیاه شدن سر استخوان ران در ابزارهای تصویربرداری ما بعد از گذشت چند ماه خود را نشان میدهند ولی مرگ سلول های استخوانی و سیاه شدگی استخوان اتفاقی است که در همان روزهای اول بعد از ضربه تکلیف آن مشخص شده است.
سیاه شدن مفصل استخوان ران میتواند بدنبال عفونت هم ایجاد شود. عفونت در مفصل و افزایش فشار در آن میتواند عروق خونی استخوان را مسدود و موجب نکروز شود.
در طی درمان بیماری هایی مانند دررفتگی مادرزادی در مفصل ران یا لغزش سر استخوان ران ممکن است خونرسانی به استخوان مختل شده و زمینه برای سیاه شدن استخوان لگن فراهم گردد.
مواظب غواصی باشید
غواصی به مدت طولانی میتواند موجب آزاد شدن حباب های نیتروژن درون مویرگ های سر استخوان ران و مسدود شدن آنها با این حباب ها و بدنبال آن سیاه شدن استخوان لگن شود.
وقتی غواص از آب های کم عمق به آب های پر عمق میرود فشار آب بالا میرود و فشار وارد به بدن غواص هم بالا میرود. فشار بالاتر موجب میشود نیتروژن موجود در هوایی که غواص در حال تنفس آن است قابلیت انحلال بیشتری در خون داشته باشد.
وقتی غواص دوباره از آب عمیق به آب سطحی میاید فشار بر روی بدن او کم میشود و نیتروژن محلول در خون او تبدیل به گاز میشود و حباب هایی را تشکیل میدهد.
این حباب ها اگر در مویرگ های تغذیه کننده سر استخوان ران درست شوند مسیر جریان خون را مسدود کرده و موجب سیاه شدن استخوان میشوند.
مصرف زیاد الکل، وجود بیماری کم خونی داسی شکل، وجود بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس، رادیوتراپی، دیایت و پانکراتیت هم از دیگر علل سیاه شدن استخوان لگن هستند.
بیماری نکروز لگن در بسیاری اوقات دو طرفه است. البته معمولا در یک طرف شدیدتر و در طرف دیگر خفیف تر است.
فکر میکنید سیاه شدن استخوان فقط در لگن است؟
عللی که ذکر شد میتوانند بجز مشکلاتی که برای مفصل ران ایجاد میکنند در دیگر مفاصل بدن هم ایجاد نکروز و سیاه شدگی بکنند ولی علائم بالینی مانند درد مفصلی در این مفاصل معمولا یا وجود ندارد و یا خفیف است.
بجز مفاصل ران شایعترین مفاصل بدن که دچار نکروز آوازکولار میشوند مفاصل شانه و زانو هستند. در بسیاری از بیمارانی که مشکل سیاه شدن استخوان لگن دارند اگر ام آر آی زانو یا شانه گرفته شوند سیاه شدگی در این مفاصل هم دیده میشود.
با این حال نکروز در این مفاصل در غالب اوقات مشکلی برای بیمار ایجاد نمیکند و نیازی به درمان ندارد.
در بسیاری از بیمارانی که سیاهی در مفصل ران دارند و درد زانو هم دارند درد زانوی آنها به علت آسیبی است که در مفصل ران آنها وجود دارد. ممکن است در ام آی آی زانوی آنها علائم سیاه شدگی استخوان دیده شود ولی این سیاه شدگی علت درد زانوی آنها نیست.
علت درد زانوی این بیماران همان مشکلی است که در لگن آنها وجود دارد که موجب درد شده است ولی گاهی اوقات مغز بیمار حس درد در لگن را بجای اینکه در خود لگن احساس کند در زانو حس میکند و این موجب میشود بیمار به اشتباه فکر کند مشکلی در زانوی او وجود دارذ.
علائم سیاه شدن سر استخوان ران
از علائم نکروز سر استخوان ران وجود درد در ناحیه لگن و بخصوص در کشاله ران است. این درد در ابتدا به علت فعالیت خود بیماری است ولی با پیشرفت بیماری و خراب شدن سر استخوان ران و ورود بیماری به فاز سائیدگی و آرتروز، شدت درد باز هم بیشتر میشود.
شدت این درد معمولا با راه رفتن افزایش میابد. درد بعد از مدتی ممکن است شدیدتر شده و حتی در حالت استراحت هم وجود داشته باشد.
بین دیگر علائم نکروز استخوان لگن میتوان از محدودیت حرکتی در مفصل ران و بد راه رفتن و کوتاه شدن اندام تحتانی نام برد.
وقتی تخریب سر استخوان ران زیاد باشد ارتفاع آن کم شده و در نتیجه ارتفاع استخوان ران هم کم میشود و پا کوتاه میشود. این کوتاهی پا موجب لنگش میشود. خود حس درد در لگن هم از علل لنگش است چون بیمار به علت درد نمیتواند درست راه برود و میلنگد.
اگر بیماری مدت زیادی طول بکشد بیمار به علت درد نمیتواند زیاد راه برود و در نتیجه عضلات لگن و ران او ضعیف میشوند. این ضعف عضلانی از علل دیگر لنگش بیمار است.
تشخیص سیاه شدن استخوان لگن
برای تشخیص سیاه شدن استخوان لگن معمولا از تصویربرداری استفاده میشود. در غالب موارد میتوان این بیماری را در رادیوگرافی ساده تشخیص داد ولی مراحل ابتدایی بیماری رادیوگرافی ساده ممکن است طبیعی باشد.
در این موارد و وقتی پزشک به این بیماری مشکوک باشد درخواست ام آر آی میدهد. در این روش تصویربرداری همیشه میتوان بیماری را با دقت بسیار بالایی حتی در مراحل بسیار ابتدایی تشخیص داد.
نکته بسیار مهم این است که این بیماری ممکن است در ام ار آی با بیماری استئوپروز گذرا مفصل ران اشتباه شود.
استئوپروز گذرا در مفصل ران نوعی ورم استخوان با منشا ناشناخته است که غالبا خودبخود خوب میشود و علائم آن در ام آر آی ممکن است با سیاه شدن استخوان لگن اشتباه شود.
در بعضی بیماران میتوان از اسکن رادیوایزوتوپ هم برای تشخیص بیماری استفاده نمود.
راههای درمان سیاه شدن استخوان لگن
همانطور که قبلا گفتیم در بعضی موارد، نکروز لگن روند مساعدی را در پیش گرفته و منجر به تغییر شکل استخوان نمیشود ولی متاسفانه وقتی بیماری شروع میشود مشخص نیست که آیا بیمار مورد نظر چه آینده ای خواهد داشت. آیا بیماری پیشرفت میکند یا خیر.
یکی از اقداماتی که ممکن است بتواند بر سیر بیماری تاثیر گذاشته و درد بیمار را از بین برده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند نوعی عمل به نام دکمپرشن سر استخوان ران است. در این نوع از جراحی معمولا به توسط دریلینگ در سر استخوان ران سعی در کنترل بیمار میشود.
به نظر میرسد این عمل جراحی میتواند فشار داخل استخوان را کم کرده و به این صورت زمینه را برای باز شدن مجدد عروق خونی و رسیدن خون به سر استخون ران فراهم میکند.
این عمل جراحی در حدود 50 درصد موارد ممکن است موفقیت آمیز باشد. با این وجود پاسخ مثبت درمانی با این جراحی همیشگی نیست و ممکن است حتی با وجود انجام آن بیماری همچنان به پیشرفت خود ادامه دهد.
نکته مهم دیگر اینست که این جراحی اگر هم تاثیری داشته باشد احتمالا در ماه های اولیه شروع بیماری است و وقتی مدتی از شروع بیماری گذشت تاثیر آن کم میشود یا احتمالا بی تاثیر خواهد بود.
اگر بیماری پیشرفت زیادی کرده بود چه؟
در صورتیکه بیماری پیشرفت کرده و سر استخوان ران را از بین ببرد و یا اینکه تغییر شکل زیادی در سر استخوان ران ایجاد کند درد بیمار به احتمال زیاد دائمی خواهد بود و به راحتی از بین نخواهد رفت.
در این موارد و یا وقتی تغییر شکل سر استخوان ران منجر به سائیدگی و آرتروز مفصل ران شده است درمان سیاه شدن استخوان لگن به توسط جراحی تعویض مفصل ران و لگن انجام خواهد شد. در این جراحی سر استخوان ران که آسیب دیده با یک سر مصنوعی تعویض میشود.
همراه با این کار حفره استابولوم نیز باید تعویض شود وگرنه مفصل کار گذاشته شده کارایی کافی نخواهد داشت. به همین علت در این وضعیت برای بیمار عمل جراحی تعویض کامل مفصل ران یا توتال هیپ آرتروپلاستی انجام میشود.
تعویض مفصل چه کمکی به سیاه شدن استخوان لگن میکند
گفتیم وقتی خون به سر استخوان ران نمیرسد میمیرد. این وضعیت موجب میشود سختی استخوان از بین رفته و زیر فشار وزن تنه تغییر شکل بدهد.
این تغییر شکل موجب تغییر در بیومکانیک مفصل ران و وارد شدن فشارهای بیش از حد تحمل به آن شده که نتیجه آن درد است. در بعضی مواقع هم بیماری موجب تخریب کامل سر استخوان ران میشود.
در این موارد جراحی تعویض مفصل در ناحیه لگن میتواند با برداشتن صورت مسئله مشکلات بیمار را حل کند.
در این جراحی سر خراب شده استخوان ران برداشته شده و با یک سر مصنوعی از جنس فلز یا سرامیک تعویض میشود. در سطح داخلی حفره استابولوم هم لایه ای از یک پلاستیک فوق العاده مقاوم و یا سرامیک قرار میگیرد.
در نتیجه این عمل جراحی سطح سایشی مفصل ران کلا مصنوعی میشود و در نتیجه درد از بین میرود. چون دیگر در اینجا پایانه عصبی وجود ندارد که موجب درد شود.
از طرف دیگر وقتی سر تغییر شکل یافته استخوان ران با یک سر کاملا گرد مصنوعی جایگرین شده است حرکات مفصل کاملا نرم و روان شده و کارایی به مفصل باز میگردد.
جراح میتواند با کارگذاشتن مفصل مصنوعی در مکان درست کوتاهی ایجاد شده در لگن را هم اصلاح کند. با ایجاد این تغییرات، لنگش بیمار هم تا حدود بسیار زیادی درست میشود.
بنابراین اگر جراحی به درستی انجام شود میتوان به کمک آن درد و لنگش و کوتاهی پای بیمار را کنترل کرد.
آیا درمان سیاه شدن سر استخوان ران بدون جراحی تعویض مفصل امکان پذیر است
تنها وقتی این بیماری موجب تغییر شکل سر استخوان ران شده و این تغییر شکل موجب بروز درد در لگن و کشاله ران شده است از جراحی تعویض مفصل استفاده میشود. وقتی بیماری هنوز در مراحل ابتدایی است و سر استخوان ران تغییر شکل نداده است میتوان از جراحی دکمپرشن سر استخوان ران استفاده کرد.
این جراحی از تعویض مفصل ساده تر بوده و در صورت موفقیت آمیز بودن بیمار نیازی به داشتن یک مفصل مصنوعی نخواهد داشت.
در جراحی پزشک باید به چه نکاتی توجه کند
جراحی تعویض مفصل برای درمان سیاه شدن استخوان لگن با تعویض مفصل های دیگر تفاوت هایی دارد که پزشک جراح باید به آنها توجه کند. مهمترین این نکات عبارتند از:
علت مصرف کورتون که موجب این بیماری شده در بعضی افراد وجود بیماری های زمینه ای دیگر است که کورتون جزئی از داروهای مصرفی در بیماری است مانند مصرف کورتون در بیماری ام اس یا استفاده از کورتون در شیمی درمانی.
در این موارد پزشک باید بیماری اولیه را هم در نظر داشته باشد و جراحی تعویض مفصل را متناسب با آن انجام دهد. مثلا اگر بیمار همراه با شیمی درمانی، رادیوتراپی هم داشته است ممکن است لازم شود تا از استم های سیمانی برای بیمار استفاده شود.
مصرف کورتون میتواند سیستم دفاع ایمنی بدن را ضعیف کند. پس اگر بیمار همچنان به مصرف کورتون ادامه میدهد پزشک باید اقدامات سختگیرانه بیشتری را برای پیشگیری از عفونت در مد نظر داشته باشد.
در صورتیکه سیاه شدن استخوان لگن پیشرفت سریعی داشته و خیلی زود منجر به خرابی مفصل شده باشد التهاب زیادی در مفصل وجود دارد که در حین جراحی میتواند منجر به خونریزی بیش از معمول شود. پزشک باید برای این وضعیت از قبل آماده باشد
در صورتی که سیاه شدن استخوان لگن سریع پیشرفت کرده باشد استخوان در حین جراحی ممکن است بسیار ضعیف و نرم باشد. در این موارد پزشک باید برای پیشگیری از شکستگی های حین و بعد از جراحی مراقبت های لازم را انجام دهد.
وقتی بیماری سیاه شدگی سریع پیشرفت کرده باشد کپسول مفصلی و رباط های اطراف مفصل شل و الاستیک هستند.
در این مواقع پزشک ممکن است برای پایداری بیشتر مفصل مصنوعی آن را قدری بلندتر کار بگذارد و پای بیمار بعد از جراحی از پای مقابل بلندتر شود.
جراح باید به این مسئله واقف بوده و اقداماتی را مد نظر داشته باشد تا بعد جراحی طول هر دو پا تا حد امکان با هم یکی باشد.
در بسیاری از موارد، سیاه شدن استخوان لگن دو طرفه است ولی غالبا یک طرف شدیدتر است. در این موارد ممکن است هر دو مفصل ران یا یکی از آنها نیاز به جراحی تعویض مفصل داشته باشد.
بعد از عمل بیمار باید متوجه چه نکاتی باشد
بعد از جراحی تعویض مفصل برای سیاه شدن استخوان لگن خود بیمار هم باید نکات مهمی را رعایت کند تا نتایج بهتری از جراحی بدست آید. مهمترین این نکات عبارتند از
در صورتیکه وزن بیمار به علت مصرف کورتون زیاد شده است باید آن را کم کند. وزن زیاد موجب کم شدن طول عمر مفصل مصنوعی میشود.
مصرف طولانی مدت کورتون عضلات را ضعیف میکند. در این موارد بیمار باید نرمش های طبی را با راهنمایی دکتر انجام دهد تا عضلات تنه و لگن او در اسرع وقت تقویت شوند. قویتر شدن این عضلات موجب میشود لنگش زودتر از بین رفته و عمر مفصل مصنوعی هم بیشتر شود.
در صورتی که بیمار قبل از جراحی الکل یا سیگار مصرف میکرده باید استفاده از آنها را قطع کند.
بیمار باید با مصرف غذاهای حاوی پروتئین و لبنیات به اندازه کافی استخوان های خود را قوی تر کند.
آیا درمان سیاه شدن استخوان لگن با طب سنتی حقیقت دارد
طب قدیمی همیشه قسمتی از باورهای مردم ما بوده است و بسیاری عقیده به درمان سیاه شدن استخوان پا با طب سنتی را دارند. توجه به این نکته مهم است که بسیاری از مبتلایان به این بیماری قربانیان استفاده از داروهای به ظاهر گیاهی و سنتی هستند.
البته هیچ داروی گیاهی از علل سیاه شدن سر استخوان ران نیست ولی متاسفانه سودجویان زیادی به اسم اینکه داروی آنها کاملا گیاهی و طبیعی است و در قالب طب سنتی بعضی از جوانان بی اطلاع را ترغیب به افزایش وزن با کالای خود میکنند.
تاکنون مطالعه کنترل شده ای در مورد تاثیر طب سنتی در درمان سیاه شدن لگن ارائه نشده است.
درمان دارویی سیاه شدن استخوان لگن چیست
تقریبا تاثیر هیچ دارویی بر سیر این بیماری به اثبات نرسیده است. با این حال بسیاری از پزشکان وقتی بیماری در مراحل ابتدایی به آنها مراجعه میکند داروهایی را برای بیمار تجویز میکنند به امید اینکه احتمالا بتواند قدری به خونرسانی سر استخوان ران کمک کند.
بدین منظور معمولا از بیس فسفونات ها مانند آلندرونیت کمک گرفت میشود. بعضی عقیده دارند داروهای پایین آورنده چربی خون از دسته استاتین ها ممکن است بتواند به این بیماران کمک کند.
از داروهایی که برای این بیماران تجویز میشود آسپرین هم هست چون بعضی محققین عقیده دارند تشکیل لخته های کوچک خون در مویرگ های سر استخوان ران ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد و آسپرین میتواند با رقیق تر کردن خون احتمال بروز این لخته ها را کم کند.
معمولا با تجویز کلسیم و ویتامین دی سعی میشود سلامت استخوان این بیماران قدری بهبود داده شود.
آیا آرتروز و سیاه شدن استخوان لگن در کودکان هم وجود دارد
تقریبا در هر سنی میتوان این بیماری را مشاهده کرد. در کودکان با سن حدود چهار تا نه سال بخصوص در پسربچه ها به علل نامعلومی ممکن است مویرگ های تغذیه کننده سر استخوان ران مسدود شده و منجر به سیاه شدن سر استخوان ران کودک شود.
در بچه ها به نکروز یا سیاه شدن استخوان لگن بیماری پرتس میگویند. این بیماری در بچه ها در غالب اوقات بدون درد است و فقط منجر به لنگشی میشود که معمولا در عرض یکی دو سال حتی بدون درمان خودبخود از بین میرود.
با این حال اگر درمان درستی برای بچه انجام نشود ممکن است در مدت فعالیت بیماری، سر استخوان ران دچار تغییر شکل دائمی شود. این تغییر شکل در ابتدا هیچ علامتی ندارد ولی در سنین بزرگسالی ممکن است منجر به آرتروز و ساییدگی مفصل ران شود.