این نوعی جراحی است که در آن مفصل مصنوعی را که قبلا در لگن بیمار کار گذاشته شده و به هر علتی مشکل دارد از بدن او خارج میکنند و به جای آن یک مفصل مصنوعی جدید کار میگذارند.
به عمل جراحی تعویض مجدد مفصل لگن جراحی ریویژن هم میگویند. در این مقاله در مورد علل این جراحی و روش انجام آن و نتایج جراحی مطالبی یاد میگیریم.
تقریبا هر عاملی که عارضه ای در مفصل مصنوعی ناحیه لگن ایجاد کند را ممکن است در نهایت بتوان با جراحی ریویژن یا تعویض دوباره مفصل درمان کرد.
بروزعفونت مفصل مصنوعی
بیماری که دچار عفونت مفصل مصنوعی شده است اگر عفونت عمقی باشد و از زمان جراحی تا زمان شروع عفونت بیش از یک ماه گذشته باشد معمولا باید با جراحی مجدد مفصل درمان شود.
این جراحی معمولا در دو مرحله انجام میشود.
در مرحله اول کل مفصل مصنوعی و بافت های مرده و عفونی از بدن خارج میشوند و پس از آن به بیمار به مدت چند هفته تا چند ماه آنتی بیوتیک های قوی داده میشود تا عفونت برطرف شود.
پس از آن عمل جراحی مجدد تعویض مفصل لگن انجام شده و مفصل دیگری در بدن بیمار کارگذاشته میشود.
لق شدن مفصل مصنوعی
معمولا وقتی چندین دهه از عمر مفصل مصنوعی میگذرد اتصال مفصل با استخوان شل شده و مفصل به اصطلاح لق میشود. این وضعیت معمولا همراه با درد و لنگش است.
درمان این لقی جراحی مجدد تعویض مفصل است که در آن قسمت شل شده مفصل مصنوعی از بدن بیمار خارج شده و با یک قسمت جدید جایگری میشود.
شکستگی استخوان های اطراف مفصل مصنوعی
معمولا این شکستگی ها در ران ایجاد میشود. در غالب اوقات همراه با این شکستگی ها، مفصل مصنوعی لق هم شده است. در صورت لقی مفصل، باید تعویض مجدد مفصل مصنوعی انجام شود.
البته فقط تعویض قسمت لق شده انجام میشود. مثلا اگر فقط قسمت رانی مفصل لق شده باشد فقط پایه مفصل مصنوعی تعویض میشود.
اگر مفصل مصنوعی لق نشده باشد فقط شکستگی با پیچ و پلاک فیکس میشود.
دررفتگی مفصل مصنوعی
اگر دررفتگی مفصل مصنوعی لگن به علت بد کار گذاشته شدن مفصل باشد و یا قسمت های لگنی و رانی آن به هم گیر کنند باید مفصل مصنوعی مجددا تعویض شود.
در این جراحی قسمت های مشکل دار پروتز از بدن بیمار خارج شده و قسمت های جدید در زوایای دیگر و به نسبت های دیگر به نحوی کار گذاشته میشوند که احتمال گیر کردن به هم و احتمال دررفتن مجدد کم شود.
گاهی ممکن است در جراحی مجدد از انواعی از مفاصل مصنوعی استفاده شود که در مقابل دررفتگی مقاومترند.
ممکن است سوال کنید که اگر چنین مفاصلی وجود دارند که در مقابل دررفتگی مقاوم ترند چرا از آنها در همان بار اول استفاده نمیشود.
علت اینست که این مفاصل در کنار اینکه کمتر درمیروند ولی از جهات دیگر کارکرد ضعیفی دارند و ترجیح داده میشود که از آنها استفاده نشود مگر وقتی اجبار به استفاده پیش میاید.
عمل جراحی مجدد تعویض مفصل در ناحیه لگن چگونه انجام میشود
عمل مجدد تعویض مفصل، جراحی مشکلی است. این جراحی از لحاظ زمانی طولانی تر از یک تعویض مفصل اولیه است.
عوارض این جراحی هم از عوارض یک تعویض مفصل اولیه بیشتر است. بطور مثال احتمال عفونت یا دررفتگی در جراحی مفصل لگن بیشتر است.
برای انجام این جراحی ابتدا باید مفصل قبلی از بدن خارج شود. این کار نیاز به مهارت بالای جراح و نیاز به صبر و حوصله زیاد و نیاز به ابزارهای تخصصی فراوان دارد.
برای خروج مفصل قبلی گاهی لازم میشود استخوان بیمار برش بخورد تا بتوان مفصل را راحت تر خارج کرد و کمتر به استخوان بیمار آسیب وارد کرد.
در بسیاری اوقات بعد از خروج مفصل قبلی جراح با قسمت های خالی استخوان مواجه میشود که باید با پیوند استخوان پر شود. برای این پیوند استخوان در غالب موارد نیاز است تا از بانک استخوان استفاده شود.
بانک استخوان محلی است که در آنجا استخوان هایی را که از افراد فوت شده استحصال میشود نگهداری میکنند. بر روی این استخوان ها معمولا فرآیندهایی انجام میشود تا آماده پیوند شوند.
پروتز لگن که برای جراحی مجدد تعویض مفصل استفاده میشود معمولا حجیم تر و بزرگ تر و بلندتر و قطعا گرانتر از مفاصل مصنوعی معمولی است که در جراحی های اولیه استفاده میشوند.
کارگذاری این مفاصل مشکل تر از مفاصل معمولی است و زمان بیشتری میبرد. دوران بازپروزی بعد از جراحی های مجدد تعویض مفصل یا ریویژن طولانی تر از معمول است.
تقریبا در همه جراحی های ریویژن مفصل لگن از مفاصل مصنوعی غیر سیمانی استفاده میشود.
اگر نیاز به تعویض مجدد مفصل باشد و انجام ندهم چه میشود
در صورت نیاز به جراحی ریویژن و انجام ندادن آن، بسته به علتی که موجب نیاز به جراحی شده است مشکل حل نمیشود.
بطور مثال اگر مفصل مصنوعی دررفته است و عمل مجدد انجام نشود دررفتگی درست نمیشود و یا اگر نیاز به ریویژن به علت عفونت باشد و جراحی نکنیم عفونت درمان نمیشود و ممکن است گسترش پیدا کند.
اگر علت نیاز به جراحی تعویض مجدد لق شدن مفصل مصنوعی باشد و عمل جراحی انجام نشود حرکات مفصل درون استخوان در نهایت منجر به شکستگی استخوان میشود.
پس عاقلانه اینست که در اولین فرصت جراحی مجدد تعویض مفصل صورت گیرد.
چند بار میتواند عمل تعویض مجدد مفصل لگن را تکرار کرد
تا جایی که استخوانی برای اتصال به مفصل مصنوعی باقی مانده باشد میتوان این جراحی را تکرار کرد.
ممکن است بتدریج و با گذشت زمان استخوان های اطراف مفصل مصنوعی ضعیف شده و از بین بروند. در این صورت ممکن است جای زیادی برای اتصال اجزای مفصل مصنوعی باقی نماند. در این صورت جراحی بسیار مشکل و گاهی غیر ممکن میشود.
البته گاهی اوقات در حین جراحی ریویژن جراحی از پیوند استخوان استفاده میکند. این استخوان پیوند زده شده بعد از مدتی با استخوان بیمار یکپارچه شده و آن را تقویت میکند و قدرت و کیفیت استخوان بیمار نسبت به قبل از عمل بهتر میشود.
نتیجتا همیشه اینطور نیست که فکر کنیم با هر بار جراحی تعویض مفصل، استخوان ضعیف تر میشود. اگر در حین انجام جراحی ریویژن از پیوند استخوان استفاده شود ممکن است این اتفاق نیفتد و استخوان قویتر شود.